หมอประจำบ้าน: ผมร่วงจากการถอนผม พบได้บ่อยในเด็กที่มีปัญหากดดันทางจิตใจด้วยสาเหตุต่าง ๆ เช่น ปัญหาครอบครัว ปัญหาการเรียน เป็นต้น เด็กบางคนอาจถอนผมเล่นจนเป็นนิสัย โดยไม่มีปัญหาทางจิตใจก็ได้ (เรียกอาการนี้ว่า “Trichotillomania”)
สาเหตุ
เกิดจากผู้ป่วยถอนผมตัวเองเล่น จนผมร่วงหรือผมแหว่ง
เด็กบางคนอาจถอนผมเฉพาะตอนก่อนนอน ซึ่งจะพบว่ามีเส้นผมตกอยู่ตามหมอนทุกวัน เส้นผมเหล่านี้จะไม่มีต่อมรากผม
อาการ
หนังศีรษะบริเวณที่ผมร่วง จะไม่มีผื่นคัน หรือเป็นขุย และจะพบเส้นผมที่เป็นตอสั้น ๆ อยู่มาก เนื่องจากผู้ป่วยถอนออกไม่ถนัด
ภาวะแทรกซ้อน
ผู้ที่มีนิสัยถอนผมเป็นประจำอาจเกิดความรู้สึกอาย มีปมด้อย แยกตัว ไม่เข้าสังคม หากมีปัญหากดดันทางจิตใจ อาจหันไปสูบบุหรี่ หรือดื่มสุรา
บางรายอาจนำผมที่ถอนมาเคี้ยวกินเล่น ถ้ากินมาก ๆ อาจทำให้เกิดการอุดกั้นของกระเพาะและลำไส้ได้
การวินิจฉัย
แพทย์จะวินิจฉัยจากประวัติและอาการที่ผู้ป่วยบอกเล่า และการตรวจพบหนังศีรษะบริเวณที่ผมร่วง ไม่มีผื่นคัน หรือเป็นขุย และพบเส้นผมที่เป็นตอสั้น ๆ
หากไม่แน่ใจ แพทย์จะทำการขูดเอาขุยที่หนังศีรษะ หรือเอาเส้นผมในบริเวณนั้นไปตรวจหาเชื้อรา หรือทำการตรวจเลือดหรืออื่น ๆ ตามสาเหตุที่สงสัย
การรักษาโดยแพทย์
แพทย์จะอธิบายให้ผู้ปกครองทราบถึงสาเหตุ และหาทางห้ามปรามเด็กมิให้ถอนผมเล่น ถ้าหยุดถอน ผมก็จะขึ้นได้เอง
ในรายที่มีปัญหาทางจิตใจ อาจให้ยากล่อมประสาท (เช่น ไดอะซีแพม) และให้การรักษาด้วยวิธีทางจิตบำบัด
การดูแลตนเอง
หากสงสัย ควรปรึกษาแพทย์ และดูแลรักษาตามคำแนะนำของแพทย์
การป้องกัน
ในเด็กที่มีปัญหาด้านจิตใจ ควรปรึกษาจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาเพื่อให้การรักษาทางจิตบำบัดเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดพฤติกรรมการถอนผมตัวเอง
